Στο Κοντομαρί Χανίων: Τιμή και μνήμη στους αθάνατους νεκρούς

Ρεπορτάζ: Γιάννης Η. Κάκανος

Σαν σήμερα, 2 Ιουνίου, πριν από 70 χρόνια το Κοντομαρί βυθίστηκε στο πένθος από τα αντίποινα του πάνοπλου εισβολέα Γερμανού κατακτητή, εκτελώντας είκοσι πέντε άνδρες από 20 μέχρι 65 χρονών. Αποφράδα ημέρα για το χωριό η 2α του Ιούνη, για την οποία ο Δήμος Πλατανιά, κάτοικοι του χωριού και πολλοί φορείς τίμησαν σήμερα το απόγευμα με επιμνημόσυνη δέηση που τέλεσε ο εφημέριος της Ενορίας την μνήμη αυτών των αγωνιστών καταθέτοντας στεφάνια και λουλούδια στο μνημείο τους. ....


Στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Πλατανιά, κ. Γιάννης Μαλανδράκης, τόνισε: “Είναι αυτές οι ημέρες μέρες μνήμης και οφείλουμε να τιμούμε όλους αυτούς που θυσιάστηκαν και να μην τους ξεχνάμε. Είναι -όμως - και μέρες παιδείας για να διδασκόμαστε από αυτούς, που το πιο πολύτιμο που είχαν - την ίδια τους τη ζωή - απλόχερα το πρόσφεραν προκειμένου εμείς σήμερα να έχουμε ένα αγαθό, το οποίο λέγεται ελευθερία…” Στη συνέχεια ως κεντρική ομιλήτρια η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου, κα Ευτυχία Γαλάνη, ανέπτυξε τα θλιβερά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο χωριό τους επισημαίνοντας, τα εξής: “ Ήτανε 2 του Ιούνη, αρχές του θέρους, και η αυγή ξεδίπλωνε τα διάφανα χρυσόφτερά της πάνω από τον τόπο μας. Μόνο που το πρώτο φως της μέρας δεν αντάμωνε το χαρούμενο ξύπνημα της ζωής αλλοτινών καιρών. Εκείνο το πρωινό του ΄41 το πρώτο χάραμα αντίκριζε τις νωπές και βαθιές πληγές της χαροκαμένης Κρήτης. Της Κρήτης που μοιρολογούσε βουβά τους ηρωικούς νεκρούς της άνισης αλλά ένδοξης Μάχης. Μικρομάνες και συντρόφισσες, γέροντες και γονείς, μικρά παιδιά υποδεχόταν με άγρυπνη εγρήγορση τη σιωπή, που προμήνυε νέα δεινά. Εκείνο το πρωινό εδώ, στο Κοντομαρί, τη σιωπή διέκοψαν τα γαυγίσματα των σκύλων. Εκείνοι οι πιστοί και καρτερικοί φύλακες της αγροτικής ζωής ανίχνευσαν στον αέρα, την οσμή του μίσους που κύκλωνε το χωριό. Άκουσαν πρώτοι τον υποχθόνιο γδούπο από τα άρβυλα των Γερμανών στρατιωτών. Αντιλήφθηκαν πρώτοι τον ήχο των κοφτών και αυταρχικών συνομιλιών και έδωσαν πρώτοι το σύνθημα του κινδύνου. Τα όσα ακολούθησαν είναι, λίγο ως πολύ γνωστά. Μόνο αρχαίοι τραγωδοί θα μπορούσαν να αποδώσουν κάτι από τις στιγμές εκείνες που, εντελώς αναίτια και αναπάντεχα αποσπούσαν βίαια μάνα και πατέρα από το γιο, τον άντρα από τη σύζυγο και τα παιδιά του. Σ’ αυτό το λιόφυτο στήθηκαν ορθοί οι νεομάρτυρες εκείνοι της Κρήτης, είκοσι πέντε συνολικά, απέναντι από το εκτελεστικό απόσπασμα. Η Θεία Δίκη θέλησε να βρεθεί, χρόνια αργότερα, στα αρχεία της Βέρμαχτ, το σχετικό με τη μαζική δολοφονία στο Κοντομαρί φωτογραφικό υλικό. Αυτό το συγκλονιστικό ντοκουμέντο, ό,τι απόμεινε από τις τελευταίες στιγμές των συγχωριανών μας, συνιστά μια αιώνια αντιπολεμική διαμαρτυρία, μια αφίμωτη κραυγή ενάντια σε όσους και όσα αντιμάχονται την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Αυτές οι εικόνες συνθέτουν σήμερα, μαζί με άλλες αντίστοιχες εικόνες από άλλα μέρη και ανάλογες στιγμές, τη συντριπτική καταδίκη του ναζισμού και κάθε αντίληψης που διαχωρίζει άνθρωπο από άνθρωπο για ανομολόγητους και σκοτεινούς αλλά προφανείς λόγους. Εκείνες οι στιγμές θα βρίσκονται πάντα στη μνήμη μας, στην πρώτη γραμμή κάθε μάχης για τα αυτονόητα δικαιώματα του ανθρώπου. Σήμερα, όπως κάθε χρόνο, βρισκόμαστε και πάλι στον τόπο της θυσίας για να θυμηθούμε και να υπενθυμίσουμε, να αναλογιστούμε και να αποδώσουμε ελάχιστο φόρο ισόβια οφειλόμενης τιμής. Για να στέλνει η ψυχή μας το νοερό μήνυμα της στους ήρωες του τόπου μας. Γενναίοι και αθάνατοι νεκροί μας,

“Το αίμα της θυσίας σας
θρέφει κυπαρισσώνα
για να ψηλώνει η μνήμη σας
στον άπαντα αιώνα”.

Μετά την λήξη της τελετής ο Δήμος Πλατανιά πρόσφερε κέρασμα σε όσους παρέστησαν.

http://www.yanniskakanos.gr