Το Ισλάμ «εξαφανίζει» τους Καλάς: Χάνονται οι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Άρθρο αφιερωμένο στους Καλάς του Πακιστάν, στους απογόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δημοσίευσε η Washington Post....

Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, οι Καλάς βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης εξαιτίας της «εισβολής» του σουνιτικού Ισλάμ στην κοιλάδα τους και του φόβου που οδηγεί πολλά από τα μέλη της φυλής στον εξισλαμισμό.

Επί αιώνες, γράφει η αμερικανική εφημερίδα, μια μικρή κοινότητα ανοιχτόχρωμων, γαλανομάτηδων ανθρώπων, γνωστών ως Καλάσα, ζούνε σε μια απομονωμένη κοιλάδα στο βορειοδυτικό Πακιστάν, καλλιεργώντας τη γη και εκτρέφοντας ζώα.

Σύμφωνα με τον μύθο οι ρίζες τους πάνε πίσω στον Μέγα Αλέξανδρο, του οποίου οι δυνάμεις πέρασαν από αυτή την ορεινή περιοχή τον 3ο αιώνα π.Χ. Αλλά, επιστημονικές έρευνες -γράφει η WP- τους χαρακτηρίζουν με «αινιγματικές» και «σύνθετες» καταβολές, πιθανότατα να είναι η πρώτη ομάδα μεταναστών που έφτασαν στην ινδική υποήπειρο από την Ασία.


Οι Καλάσα, που μιλάνε μια μοναδική διάλεκτο, δεν έχουν ιερά κείμενα ή τόπους λατρείας, συνεχίζει η αμερικανική εφημερίδα. Ωστόσο, συνεχίζει η WP, πραγματοποιούν τελετουργικές εορτές κάθε άνοιξη και φθινόπωρο (ισημερίες), με πολύχρωμα κοστούμια και χορούς που έχουν προσελκύσει πολλούς επισκέπτες στην ορεινή πατρίδα τους.

Η Washington Post γράφει ότι τα τελευταία χρόνια μια νέα εξωτερική επιρροή -το σουνιτικό Ισλάμ- έχει αρχίσει να εισχωρεί στην κοιλάδα, αλλάζοντας τον τρόπο ζωής τους και μειώνοντας δραματικά τον αριθμό των μη μουσουλμάνων.

Τα τελευταία τρία χρόνια, σύμφωνα με τοπικές έρευνες, 300 άνθρωποι Καλάσα έχουν αλλαξοπιστήσει, μειώνοντας τον αριθμό τους από περίπου 4.100 σε 3.800. Οι τοπικοί ηγέτες φοβούνται ότι ο πολιτισμός τους μπορεί να εξαφανιστεί.

Ο αριθμός των προσηλυτισμών έχει επιταχυνθεί, ειδικά μεταξύ των νέων, με κορίτσια Καλάσα που παντρεύονται μουσουλμάνους και μουσουλμάνοι δάσκαλοι που παροτρύνουν τους μαθητές να αλλαξοπιστήσουν. Υπήρξε επίσης μια οικοδομική έκρηξη στην κατασκευή τζαμιών, με τουλάχιστον 18 νέα τεμένη να έχουν ανεγερθεί στην κοιλάδα.

«Μετά από εκατοντάδες χρόνια, έχουμε μετατραπεί σε μειονότητα στη γη μας», δήλωσε ο Σαχ Φερόζ, ένας εθελοντής δάσκαλος των Καλάς.

Οι θρησκευτικές διαμάχες συνδέονται με εδαφικές διαμάχες, ειδικά σε μεγάλες εκτάσεις δασών που οι κοινότητες Καλάσα κατέχουν από κοινού ως θέμα παράδοσης. Τον περασμένο μήνα, μια δικαστική υπόθεση σχετική με τα δικαιώματα επί της γης κατέληξε στο Ανώτατο Δικαστήριο του Πακιστάν, το οποίο ανέθεσε στα επαρχιακά δικαστήρια να επανεξετάσουν το θέμα και να υποβάλουν έκθεση σε ένα μήνα.

Το περασμένο καλοκαίρι, οι Καλάσα κατάφεραν να αποκτήσουν την πρώτη τους φωνή στην κυβέρνηση.

Ο Ουαζιρζάντα Χαν (Wazirzada Khan), 34 ετών, πολιτικός ακτιβιστής από την κοιλάδα, εκλέχτηκε στο επαρχιακό κοινοβούλιο βάσει του νόμου που προβλέπει έδρανα για τις μειονότητες. Τη θέση αυτή πήρε χάρη στον Ιμράν Χαν, τότε πολιτικός ηγέτης στην επαρχία και τώρα πρωθυπουργός του Πακιστάν.

«Οι Καλάσα είναι οι αυτόχθονες ιδιοκτήτες της γης, των δασών και των βουνών. Χρειαζόμαστε νόμους για να διατηρήσουμε την κοινότητά μας», δήλωσε ο Ουαζιρζάντα Χαν.

Οι Καλάσα που προσηλυτίζονται στο Ισλάμ "το κάνουν τόσο πρόθυμα",πρόσθεσε, αλλά η κοινότητα «πρέπει να χαρακτηριστεί εθνική κληρονομιά με ειδικό καθεστώς».

Άλλοι ακτιβιστές των Καλάσα αναφέρουν ότι ιστορικά ήταν περιφρονημένοι από τους μουσουλμάνους ως «άπιστοι», μαζί με μια ακόμα κοινότητα Καλάσα στην επαρχία Νουρεστάν του Αφγανιστάν πέρα από τα σύνορα.

Ένας άλλος Καλάς, ο Άκραμ Χουσεΐν, 34 ετών, περιέγραψε τον εαυτό του ως τον μόνο Καλάς στην οικογένεια, μετά τον θάνατο τη μητέρας του και τον γάμο του πατέρα του με μια μουσουλμάνα.

«Όταν ένας μουσουλμάνος δάσκαλος σε απειλεί ότι είσαι άπιστος και θα καείς στην κόλαση, ένα παιδί δεν μπορεί να αποφύγει αυτή την απειλητική επιρροή», είπε.

«Μου είπαν οι μουσουλμάνοι δάσκαλοί μου να διαβάσω ισλαμικούς στίχους που λένε ότι είναι υποχρεωτικό να γίνει κανείς μουσουλμάνος. Αλλά δεν πιέζουμε τους νεαρούς μας για τις πεποιθήσεις μας των Καλάσα».

Ο δάσκαλος Φερόζ σημείωσε ότι όλοι οι μαθητές σε μεικτά σχολεία διδάσκονται ισλαμικά θρησκευτικά.

Πρόσφατα, ένα πρωί, στην έκτη τάξη θηλέων σε ένα τοπικό σχολείο, όλες οι Καλάς και μουσουλμάνες μαθήτριες απήγγειλαν αποσπάσματα από το Κοράνι.

«Εάν αρχίσετε από τις πρώτες τάξεις να διδάσκεστε ισλαμικά μαθήματα ως υποχρεωτικά μέχρι και το Πανεπιστήμιο, τότε θα επηρεαστείτε από τις ισλαμικές διδασκαλίες», λέει ο Φερόζ.

Τα τελευταία χρόνια, πολλοί Ευρωπαίοι μελετητές επισκέφθηκαν τους Καλάς και τους υποστήριξαν, όπως στη δημιουργία ενός σχολείου που διδάσκει στη γλώσσα τους. Πολλοί όμως επισκέπτες δυτικοί έπεσαν θύματα επιθέσεων από εγκληματίες ή ισλαμιστές αντάρτες.

Το 2002 ένας Ισπανός ερευνητής που ζούσε στην κοιλάδα, ο Jordi Magraner, βρέθηκε νεκρός από δύο ντόπιους με τον λαιμό του κομμένο.

Το 2009 ένας Έλληνας λόγιος, ο Αθανάσιος Λαρούνης, που βοήθησε να χτιστεί το σχολείο των Καλάς, απήχθη από τους Αφγανούς Ταλιμπάν αλλά τελικά απελευθερώθηκε και επέστρεψε στην Ελλάδα.

Η μεγαλύτερη σύγκρουση γίνεται μεταξύ της παράδοσης των Καλάς, που είναι κοσμική και μετριοπαθής, με την επιθετικά επεκτεινόμενη μουσουλμανική πίστη με τους αυστηρούς κανόνες και τα συντηρητικά ήθη.

Οι Καλάς καλλιεργούν αμπέλια και προσφέρουν κρασί στους επισκέπτες στα πανηγύρια τους, όπου άνδρες και γυναίκες χορεύουν μαζί.

Μια αγρότισσα Καλάς παραπονέθηκε για τα κηρύγματα μίσους που γίνονται από τα μεγάφωνα των τοπικών τζαμιών.

«Δεν παράγουμε κρασί για να το πουλήσουμε και δεν υποχρεώνουμε τους ανθρώπους να το πιουν», λέει η Σαχί Γκιουλ, μητέρα έξι παιδιών.

«Μας κατηγορούν οι ντόπιοι ιμάμηδες ότι χρησιμοποιούμε το κρασί για πειρασμό στη μουσουλμανική νεολαία, κάτι που δεν αληθεύει. Παράγουμε κρασί όπως επιτρέπεται από τη θρησκεία και την κουλτούρα μας».

Η Γκιουλ, που οι αδελφές της και οι ανιψιές εξισλαμίστηκαν, λέει ότι στεναχωριέται για τον προσηλυτισμό τόσων νέων Καλάς, ιδίως μέσω των γάμων. Λέει ότι τα κορίτσια «προσηλυτίζονται εύκολα» από μουσουλμάνους επισκέπτες που ερωτοτροπούν μαζί τους και τις παντρεύονται.

«Δεν πιέζουμε τα παιδιά μας να παντρευτούν», εξηγεί η Γκιουλ. «Όταν ένα κορίτσι Καλάσα θέλει να παντρευτεί ένα μουσουλμάνο, αποδέχεται το Ισλάμ και εισέρχεται σε μια μουσουλμανική οικογένεια».

Ο Τζαμρόζ Χαν, μουσουλμάνος ιμάμης με καταγωγή από τους Καλάς, ο παππούς του εξισλαμίστηκε πριν 70 χρόνια, θεωρεί «κακά» τα έθιμα των Καλάς, αλλά ισχυρίζεται ότι κανείς στην κοιλάδα δεν εξισλαμίζεται με τη βία.

«Κάνουμε τα κηρύγματά μας και τους πείθουμε ότι πρέπει να ακολουθήσουν το σωστό μονοπάτι», λέει.

«Τους διδάσκουμε ότι ασκούν απιστία με μικτές συναθροίσεις ανδρών και γυναικών, που χορεύουν και χρησιμοποιούν αλκοόλ. Ζητάμε να σταματήσουν αυτές τις πράξεις απιστίας».

Ο ιμάμης Τζαμρόζ Χαν σημειώνει με υπερηφάνεια ότι πριν μερικές δεκαετίες δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος στην περιοχή, αλλά τώρα οι μισοί έχουν εξισλαμιστεί.

«Δοξασμένος ο Αλλάχ, διδάσκουμε ώστε να τους προσηλυτίσουμε όλους», είπε.

Η Λάλι Γκιουλ, μια Καλάς που πουλά παραδοσιακές φορεσιές, είπε ότι το Ισλάμ εξαπλώνεται στην κοιλάδα και είναι δύσκολο να αναχαιτιστεί.

Μουσουλμάνοι επισκέπτες, λέει, φέρνουν χρήματα και παίρνουν νύφες. Όταν η κόρη της γνώρισε ένα μουσουλμάνο και εξισλαμίστηκε για να τον παντρευτεί, δεν στάθηκε εμπόδιο.

«Είμαστε ελεύθεροι και ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι. Δεν επεμβαίνουμε στις αποφάσεις των παιδιών μας να είναι Καλάς ή να γίνουν μουσουλμάνοι», είπε η Λάλι Γκιουλ. «Αλλά η κοινότητά μας αποδυναμώνεται. Φοβάμαι ότι πολύ σύντομα, δεν θα έχει απομείνει Καλάς σε αυτή την κοιλάδα».