Η αδράνεια και ο παραλογισμός θα αφήσουν τη λύσσα να σκοτώσει ανθρώπους;

ΩΡΙΩΝ - Το ΔΙΚΤΥΟ των ΚΥΝΗΓΩΝ Κρήτης 2, 15127, Μελίσσια-Αθήνα www.orion.net.gr orion@orion.net.gr

Αθήνα, 28/11/2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η αδράνεια και ο παραλογισμός θα αφήσουν τη λύσσα να σκοτώσει ανθρώπους;

Η λύσσα (rabies) είναι μια από τις πλέον σοβαρές και επικίνδυνες ζωοανθρωπονόσους. Ο κυριότερος φορέας για τη διάδοση της νόσου είναι η αλεπού και λιγότερο τα υπόλοιπα σαρκοφάγα θηλαστικά. Προκαλείται από ιό που προσβάλει το κεντρικό νευρικό σύστημα και τον εγκέφαλο του θύματος. Στον άνθρωπο η επώαση διαρκεί περίπου 2 - 8 εβδομάδες ή περισσότερο και συνήθως ξεκινά χωρίς εμφανή συμπτώματα.

Από τη στιγμή που θα εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα δεν υπάρχει ίαση, η νόσος εξελίσσεται ταχύτατα και επιφέρει φρικτό θάνατο. Στην Ελλάδα, το τελευταίο ανθρώπινο κρούσμα αναφέρεται το 1970 ενώ το τελευταίο κρούσμα σε ζώο ήταν το 1987. Από τότε θεωρείται ότι η λύσσα είχε εκριζωθεί από τη χώρα μας. Τα τελευταία χρόνια υπήρχαν αυξανόμενες αναφορές για κρούσματα λύσσας στις χώρες βορείως των συνόρων μας. Ήταν θέμα χρόνου η επανεμφάνισή της και στη χώρα μας.

Το πρώτο κρούσμα εμφανίστηκε στην Κοζάνη, στα μέσα Οκτωβρίου 2012, σε αλεπού. Ένα μήνα αργότερα εμφανίστηκε δεύτερο κρούσμα, αυτή την φορά σε ποιμενικό σκύλο στην περιοχή της Καστοριάς, κοντά στα σύνορα με την Αλβανία. Η επαπειλούμενη εδώ και καιρό εμφάνιση της λύσσας στην χώρα μας δυστυχώς επιβεβαιώνεται και ήδη εξαπλώνεται ανησυχητικά. Από τους πρώτους μήνες του 2012, είχε επισημανθεί έγκαιρα ο κίνδυνος και είχαν σχεδιαστεί τα αναγκαία μέτρα για την παρακολούθηση και την αποτροπή εξάπλωσης της λύσσας. Ήδη από τον Απρίλιο του 2012 εκδόθηκε η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ, ΦΕΚ:1273/Β/11-4-2012). Χρειάστηκε να περάσουν ακόμα δύο μήνες άπρακτοι για να εκδώσει την πρώτη σχετική διευκρινιστική εγκύκλιο (Αρ.Πρωτ:170778/1584, 7/6/2012) η Ειδική Γραμματεία Δασών.

Τα αποτελέσματα των προληπτικών δράσεων και ενεργειών του κρατικού μηχανισμού σίγουρα δεν ήταν τα αναμενόμενα. Η ελλιπής προετοιμασία, οι σοβαρές ασάφειες και διφορούμενες οδηγίες οργάνωσης, η ουσιαστική αδυναμία ολοκλήρωσης του προγράμματος συγκέντρωσης δειγμάτων άγριων ζώων, εκτός από την ανεπάρκεια των κρατικών μηχανισμών, κατέδειξε την ολοκληρωτική απουσία των κάθε λογής περιβαλλοντικών και ζωοφιλικών ΜΚΟ, που μέχρι σήμερα δέσποζαν σε όλες τις επιχορηγούμενες δράσεις "προστασίας" του περιβάλλοντος. Αντιθέτως, αναδείχθηκε ακόμη μια φορά η χρησιμότητα της οργανωμένης δομής διαχείρισης και λειτουργίας που διαθέτουν οι κυνηγοί με τις οργανώσεις τους, για την αντιμετώπιση σοβαρών καταστάσεων στην ύπαιθρο της χώρας μας.

Όπως προβλέπει η σχετική ΚΥΑ και οι συνακόλουθες εγκύκλιοι του ΥΠΕΚΑ, οι κατηγορούμενοι από τους οικολογούντες και ζωολάτρες των ΜΚΟ για όλα τα δεινά της φύσης κυνηγοί, ήταν αυτοί που επιφορτίστηκαν, με επίσημες πλέον αποφάσεις της Πολιτείας, να συμμετάσχουν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των δράσεων για την επιτήρηση και εξάλειψη της λύσσας. Ενώ οι γνωστές ΜΚΟ επιδοτούνται με εκατομμύρια ευρώ για να "μελετούν" και να "προστατεύουν" είδη σε αφθονία, όπως η αρκούδα, ο λύκος και ο γλάρος, οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις ορίζουν ότι οι κυνηγοί είναι εκείνοι που θα συμβάλουν με ιδίους πόρους, μέσα και ανθρώπινο δυναμικό στην καταπολέμηση της λύσσας. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στις αντίστοιχες αποφάσεις, «...Η συγκρότηση των συνεργείων θα γίνει με τη συμμετοχή ενός (1) δασικού υπαλλήλου, ενός (1) ιδιωτικού φύλακα θήρας της τοπικής κυνηγητικής οργάνωσης (Συλλόγου ή Ομοσπονδίας) και ενός (1) κυνηγού... Η κίνηση τους θα γίνεται με οχήματα των δασικών υπηρεσιών ή των κυνηγετικών οργανώσεων, ανάλογα με τη σχετική δυνατότητα τους...».

Η μέχρι σήμερα αντιμετώπιση των κυνηγών, με εμπάθεια και εχθρική συμπεριφορά, ακόμη και από αρμόδιους περί τη θήρα φορείς του Ελληνικού Δημοσίου, άλλαξε άρδην όταν χρειάστηκε να αντιμετωπιστεί μια πραγματικά δύσκολη και επικίνδυνη κατάσταση όπως η λύσσα. Τώρα όλοι έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν και να επιζητούν την ανιδιοτελή προσφορά των κυνηγών και των οργανώσεών τους. Δεν υπάρχουν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας και προσφυγές στη δικαιοσύνη για την δράση της Θηροφυλακής, ούτε αντιρρήσεις για την οικονομική συνεισφορά των κυνηγών στις οργανώσεις τους. Οι κυνηγοί όμως, με τους 250 συλλόγους τους σε όλη τη χώρα, συνέχιζαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για την ουσιαστική προστασία της υπαίθρου, όπως κάνουν όλα τα χρόνια σε κάθε έκτακτη και δύσκολη περίπτωση, το οποίο φάνηκε ξεκάθαρα και πριν λίγο καιρό με την περίπτωση της νόσου των πτηνών.

Αν η απουσία των «ζωοφιλικών» και ακτιβιστικών ΜΚΟ από την ενεργητική δράση για την υλοποίηση του προγράμματος επιτήρησης της λύσσας, συνοδεύονταν από αντίστοιχη απουσία των απόψεων και ιδεοληψιών τους από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, ίσως είχαμε αντιληφθεί πιο έγκαιρα την εισβολή της λύσσας και τον ρόλο της αλεπούς στη διάδοσή της. Θα αποφεύγονταν οι τραγελαφικές γραφειοκρατικές αποφάσεις και ενέργειες, όπως η απόφαση συγκεκριμένης Δ/νσης Δασών, η οποία εκδόθηκε σε εφαρμογή των οδηγιών της σχετικής ΚΥΑ, με την οποία απαγόρευσε στους Θηροφύλακες να θανατώνουν ακόμη και ύποπτα λύσσας ζώα, όπως η αλεπού. Ο παραλογισμός του Ελληνικού Δημοσίου αναδεικνύεται σε όλο το μεγαλείο του, καθώς απαγορεύει να θανατώνονται ύποπτα για λύσσα θηρεύσιμα ζώα, ακόμη και σε περίοδο που επιτρέπεται η θήρα τους, ενώ η κοινή υπουργική απόφαση που είναι νόμος του κράτους, επιβάλλει τη θανάτωσή τους για προληπτικούς - δειγματοληπτικούς λόγους. Στην απόφαση αναφέρεται επί λέξη ότι «...Κατά τις περιπολίες, οι Υπεύθυνοι Θηροφύλακες, δεν θα φέρουν μαζί τους κυνηγετικό όπλο και δεν θα θανατώνουν ύποπτα νόσου λύσσας, άγρια θηλαστικά...». Εύλογα διερωτάται ο κάθε πολίτης με κοινό νου, πώς άραγε θα καταφέρουν να συλλάβουν με τα χέρια τους τη λυσσασμένη αλεπού οι Θηροφύλακες; Και αφού τελικά καταφέρουν να τη συλλάβουν ζωντανή, θα αποκόψουν το κεφάλι της για να αποσταλεί ως δείγμα ελέγχου, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΚΥΑ, χωρίς τελικά η αλεπού να θανατωθεί; Ποιόν σκοπό εξυπηρετούσε και με βάση ποιες οδηγίες ή ιδεοληψίες εκδόθηκε από τη συγκεκριμένη Δ/νση Δασών μια τέτοια παράλογη απόφαση;

Με τέτοια παραδείγματα, δεν πρέπει να προκαλέσει εντύπωση η τυχόν αποτυχία του νομοθετημένου προγράμματος επιτήρησης της λύσσας, το οποίο προβλέπει τη συγκέντρωση 1058 δειγμάτων άγριων ζώων, εκ των οποίων 545 αλεπούδες, από 16 νομούς της Βορείου Ελλάδος, μέσα στο 2012. Η ταυτοποίηση της λύσσας γίνεται μόνο με την εξέταση του εγκεφάλου του ζώου σε εξειδικευμένο κτηνιατρικό εργαστήριο. Προφανώς, για να γίνει αυτό, κάποιος πρέπει να θανατώσει ή να βρει νεκρό ένα ζώο, να του αποκόψει το κεφάλι και, τηρώντας όλες τους σχετικούς κανόνες, να το συσκευάσει και να το προωθήσει στην αρμόδια υπηρεσία. Κι όμως, σε πείσμα της κοινής λογικής, οι αποφάσεις γράφουν απλά ότι ο κυνηγός που θα μετέχει στα συνεργεία δίωξης "δύναται να φέρει το όπλο του". Δηλαδή, μπορεί και να μη φέρει όπλο; Και τότε, πώς θα θανατωθεί το λυσσύποπτο άγριο ζώο για να αποκοπεί στη συνέχεια το κεφάλι του και να αποσταλεί για έλεγχο; Προφανώς ήταν ταμπού για τις υπηρεσίες να γράψουν ότι οι κυνηγοί που συμμετέχουν (υποχρεωτικά) στα συνεργεία δίωξης υποχρεούνται να φέρουν τα όπλα τους και υποχρεούνται να θηρεύσουν συγκεκριμένα θηρεύσιμα ή λυσσύποπτα ζώα που αναφέρονται στην ΚΥΑ προκειμένου αυτά να εξεταστούν. Προφανώς ήταν ταμπού να γίνει αναφορά στο άρθρο 9 της συνθήκης της Βέρνης (ΦΕΚ:32/Α/1983) με βάση το οποίο επιτρέπεται ακόμα και η χρήση μη επιλεκτικών μεθόδων θήρευσης, όπως παγίδες και δολώματα, όταν συντρέχουν σοβαροί λόγοι δημόσιας υγείας.

Η λύσσα είναι μια πολύ επικίνδυνη και θανατηφόρα ασθένεια που πρέπει να αντιμετωπιστεί με την ανάλογη σοβαρότητα και όχι με αφέλειες και ιδεαλισμούς, προς ικανοποίηση μερικών ακραίων ακτιβιστικών νοοτροπιών περί δικαιωμάτων των ζώων. Διαφορετικά, αν εξακολουθήσει η ίδια νοοτροπία, τότε είναι απλά θέμα χρόνου να εμφανιστούν κρούσματα λύσσας στα χιλιάδες αδέσποτα ζώα των μεγάλων πόλεων, ακόμα και της πρωτεύουσας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία. Δεν είναι δυνατό να ανακοπεί η εξάπλωση της λύσσας, μόνο με "φιλόδοξα" σχέδια εμβολιασμού των αλεπούδων, την ίδια στιγμή που υπάρχει αδυναμία να εμβολιαστούν ακόμα και τα οικόσιτα ζώα, πόσο μάλλον τα αδέσποτα και πολύ περισσότερο τα άγρια.

Ευχόμαστε και ελπίζουμε, οι αρμόδιες υπηρεσίες να αντιληφθούν την έκταση και το μέγεθος του προβλήματος και να λάβουν (και να εφαρμόσουν...) τις ενδεδειγμένες αποφάσεις για την προστασία των πολιτών αυτής της χώρας. Των πολιτών που περνάνε το δικό τους γολγοθά αυτά τα χρόνια και, ενώ δυσκολεύονται να προμηθευτούν φάρμακα για τους ίδιους, την ίδια στιγμή ακούν για... φαρμακευτικές αγωγές σε αλεπούδες!! Τουλάχιστον, ας φροντίσουν οι αρμόδιοι να μην κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές με τις πρακτικές αυτές.

		Για τον Ωρίωνα, Με εκτίμηση,
	O Πρόεδρος Θωμάς Μπατσέλας		Ο Γ.Γραμματέας Νίκος Παπαϊωάννου

Σχετικοί σύνδεσμοι:
 

1. Εγκυκλοπαιδικές γνώσεις για τη λύσσα (rabies) στην Αγγλική
   http://en.wikipedia.org/wiki/Rabies
2. Η Λύσσα και οι Επιπτώσεις της στη Δημόσια Υγεία
   http://www.diagnovet.gr/wp-content/uploads/2012/10/Lyssa_Epiptvseis_Dhmosia_Ygeia-1.pdf
   (Μεσογειακό Κέντρο Ελέγχου Ζωοανθρωπονόσων τού Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας)
3. ΚΣΕ: Ενισχυμένη επιφυλακή για τη λύσσα και μέτρα προφύλαξης (2/2/2012)
   http://www.ksellas.gr/client_files/lyssa.pdf
4. Εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής, της 6ης Μαρτίου 2012 , για τη χρηματοδότηση των επειγουσών μέτρων επιτήρησης όσον αφορά τη λύσσα στη βόρεια Ελλάδα (8/3/2012)
   http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:069:0017:01:EL:HTML
5. Η ΚΥΑ με τίτλο: Πρόγραμμα Επιτήρησης της Λύσσας (Αρ.Πρωτ: 1604/45066, ΦΕΚ: 1273-Β-11/4/2012)
   http://www.orion.net.gr/act/2012/FEK_B_1273_lyssa.pdf
6. ΚΟΣΕ: Θεσμικός ο ρόλος των Κυνηγ.Οργανώσεων στην επιτήρηση της λύσσας... (5/6/2012)
   http://www.dkose.gr/deltia_typou/5-6-12.pdf
7. Ειδ.Γραμμ.Δασών: Υλοποίηση προγράμματος για την επιτήρηση της λύσσας (Αρ.Πρωτ:170778/1584, 7/6/2012)
   http://www.orion.net.gr/act/2012/Egkyklios_Gia_Ti_Lyssa.pdf
   Αραγε, τα συνεργεία θα "διώξουν" και θα "συλλέξουν" ακόμα και φαινομενικά υγιείς αλεπούδες προκειμένου αυτές να εξεταστούν, ή μόνο τις λυσσύποπτες;
   Τα συνεργεία θηρεύουν και τα υπόλοιπα ζώα (λύκους, τσακάλια, ασβούς, νυχτερίδες κλπ) που αναφέρονται στην ΚΥΑ αλλά δεν θεωρούνται θηρεύσιμα;
8. Ενδεικτικές αποφάσεις Δασαρχείων για συγκρότηση συνεργείων δίωξης
   http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β4ΛΧΟΡ1Υ-ΧΣΕ (Σταυρός Θεσ/νίκης, 29/6/2012)
   http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β410ΟΡ1Υ-6ΧΧ (Αλεξ/πολη, 16/7/2012)
9. Η Δ/νση Δασών Ιωαννίνων πρωτοτύπησε και δεν διόρισε κυνηγό στα συνεργεία (4/7/2012).
   http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β417ΟΡ1Γ-ΩΣΖ
   Επιπλέον γράφει: "Κατά τις περιπολίες οι υπεύθυνοι Θηροφύλακες, δεν θα φέρουν μαζί τους κυνηγετικό όπλο και δεν θα θανατώνουν ύποπτα νόσου λύσσας, άγρια θηλαστικά." [!!!]
10. Η Δ/νση Κτηνιατρικής Ανατολ.Μακεδονίας-Θράκης αποφάσισε τη θανάτωση αδέσποτου ζώου ύποπτου για λύσσα (31/8/2012)
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β4ΓΜ7ΛΒ-ΒΤ7
    Λεπτομέρεια 1: Το αδέσποτο ζώο δεν κατονομάζεται, ούτε ως προς το είδος.
    Λεπτομέρεια 2: Η σχετική απόφαση για τη θανάτωσή του ελήφθη μετά από ένα μήνα!!
    Λεπτομέρεια 3: Δεν μάθαμε ποτέ αν το συγκεκριμένο ζώο είχε τελικά λύσσα.
11. Επείγον έγγραφο της Κτηνιατρικής για το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα λύσσας στην Ελλάδα, μετά από δεκαετίες (Κοζάνη, 19/10/2012)
    http://www.orion.net.gr/act/2012/proto_krousma_lyssas.pdf
12. Σύσταση επιτροπής στο ΥΠΑΑΤ για την επιτήρηση του Εθνικού Προγράμματος επιτήρησης της λύσσας (19/10/2012)
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β43ΙΒ-ΙΝΤ
    (Στην επιτροπή συμμετέχει και εκπρόσωπος της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος - ΚΣΕ)
13. Οδηγίες και ενημερωτικό φυλλάδιο της ΚΣΕ για την πρόληψη της λύσσας (22/10/2012)
    http://www.ksellas.gr/client_files/lissa1.pdf
    http://www.hunters.gr/wp-content/uploads/2012/11/Publication-31.pdf
14. Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας: Τροποποίηση απόφασης λήψης μέτρων σε εστία λύσσας με θετικό στη λύσσα ζώο (αλεπού) της άγριας πανίδας που βρέθηκε στην τοπική κοινότητα Παλαιοκάστρου της Δημοτικής Ενότητας Σιάτιστας του Δήμου Βοίου. (24/10/2012)
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β4337ΛΨ-Υ4Ε
15. Ενέργειες Κυνηγετικών Οργανώσεων για την Επιτήρηση της Λύσσας (31/10/2012)
    http://www.orion.net.gr/act/2012/Energeies_KO_lyssa.pdf
16. Ειδ.Γραμ.Δασών: Υλοποίηση προγράμματος για την επιτήρηση της λύσσας (Αρ.Πρωτ:173892/3132, 1/11/2012)
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β42Χ0-ΘΓΣ
    Εδώ έγινε κάποια πρόοδος, αφού υπό την πίεση του πρώτου κρούσματος, επινοήθηκε ο όρος "ενεργητική συλλογή δειγμάτων κόκκινης αλεπούς με τη χρήση όπλου"
    Το ερώτημα για τη "συλλογή" των υπολοίπων ειδών της άγριας πανίδας που αναφέρονται στην ΚΥΑ αλλά δεν θεωρούνται θηρεύσιμα παραμένει αναπάντητο.
17. Κι άλλες ενδεικτικές αποφάσεις Δασαρχείων για συγκρότηση συνεργείων δίωξης
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β433ΟΡ1Υ-Υ1Θ (Γουμένισσα, 29/10/2012)
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β4ΣΟΟΡ1Γ-ΘΔΓ (Κοζάνη, 07/11/2012)
    http://static.diavgeia.gov.gr/doc/Β4Σ9ΟΡ1Γ-ΘΨΖ (Καστοριά, 16/11/2012)
18. Δεύτερο κρούσμα λύσσας, αυτή τη φορά στην Ιεροπηγή Καστοριάς, κοντά στα Ελληνοαλβανικά σύνορα (16/11/2012)
    http://kozanimedia.gr/?p=105803#more-105803

---

Ενδεικτικές φωτογραφίες:

Φωτο1: Η αλεπού αποτελεί τον κυριότερο φορέα της λύσσας


Φωτο2: Ένα μινκ εγκατεστημένο στις όχθες της λίμνης της Καστοριάς
(άγνωστος ο ρόλος των απελευθερωμένων -από φανατικούς ζωολάτρες- μινκ στη διάδοση της λύσσας)

---

Πηγή: http://www.orion.net.gr/index.php?m=2&c=act/2012/lyssa.htm