«Διέσωσαν» την Κύπρο, έσωσαν τη Μέρκελ

Η εβδομάδα που πέρασε από την περασμένη Πέμπτη και το προηγούμενο φύλλο του «Π» απλώς επιβεβαίωσε ότι το «θέμα» στην κυπριακή «διάσωση» δεν ήταν τόσο το ποιοι και πόσα θα χάσουν σε χρήμα, αλλά η πλήρης αλλαγή των δεδομένων στη «χώρα» του ευρώ.
Στο εξής το ευρώ δεν θα είναι ένα ασφαλές αποθεματικό νόμισμα και οι κάτοχοί του μπορεί να υποχρεωθούν ανά πάσα στιγμή σε απώλειες προκειμένου να στηριχτούν οι αποτυχίες τρίτων. Τα συμπεράσματα, λοιπόν, της κυπριακής διάσωσης μπορεί να συνοψιστούν στα εξής:
• Οι καταθέσεις σε ευρώ από σήμερα δεν είναι η πιο ασφαλής και εγγυημένη τοποθέτηση, αλλά μια επένδυση υψηλού ρίσκου.
• Οι καταθέσεις θα χρησιμοποιούνται κατά το δοκούν από την ευρωζώνη για τη χρηματοδότηση σχεδίων διάσωσης με τη μορφή εγγύησης.
• Οι τράπεζες που αντιμετωπίζουν προβλήματα θα ανακεφαλαιοποιούνται με την αναγκαστική συμμετοχή των καταθετών τους και όχι από τους ιδιώτες μετόχους.
• Η Ελλάδα, που έχει να αντιμετωπίσει το δεύτερο σκέλος της ανακεφαλαιοποίησης αλλά και την κρίση των δημοσιονομικών μέτρων που έχει υιοθετήσει, δεν έχει διαφύγει ακόμη έναν αντίστοιχο κίνδυνο.
Ας δούμε, λοιπόν, τι έρχεται μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις.
1 Τι άλλαξε στη συμπεριφορά της Ευρωζώνης;
Οι τραπεζικές διασώσεις στην Ιρλανδία και την Ισπανία ήταν παρόμοιες με αυτήν της Κύπρου, μια και οι μαζικές καταρρεύσεις των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων απειλούσαν να βουλιάξουν τα κράτη στη χρεοκοπία. Όμως πολλές κατηγορίες ιδιωτών πιστωτών, όπως οι ομολογιούχοι και οι μη εξασφαλισμένοι καταθέτες, έμειναν αλώβητοι, όπως και οι καταθέτες γενικότερα.
Αντίθετα, με τη νέα μέθοδο της Ε.Ε. και της τρόικας, που πρώτη φορά στην οικονομική ιστορία εφαρμόζεται στην Κύπρο, είναι οι καταθέτες – και όχι οι ιδιώτες μέτοχοι – που καλούνται να στηρίξουν τη διάσωση, υπό την «κάλυψη» της αναγκαστικής συμμετοχής τους στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Και βέβαια δεν πρόκειται για μία απλή μέθοδο, αλλά για ένα μήνυμα ότι αυτό μπορεί να εφαρμοστεί πλέον οπουδήποτε – αυτούσιο ή με τροποποιήσεις…
2 Μπορεί, λοιπόν, το μοντέλο της Κύπρου να χρησιμοποιηθεί σε άλλες χώρες της Ευρώπης;
Μετά την Κύπρο, όλα είναι πλέον πιθανά. Η διάσωση του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου σηματοδοτεί το ορόσημο για το πώς θα αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη τις αποτυχημένες τράπεζες. Οι ηγέτες της Ευρώπης πήραν την απόφαση να «μεταθέσουν» τα ρίσκα των τραπεζικών διασώσεων από τους φορολογούμενους στους ιδιώτες επενδυτές.
Ο πρόεδρος του συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης Γερούν Ντάισελμπλουμ ήταν ξεκάθαρος στο ότι το σχέδιο της Κύπρου είναι μοντέλο και για άλλες χώρες. Κάτι παρόμοιο είπε και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σημειώνοντας ότι «δεν θα πληρώνουν οι φορολογούμενοι τα σχέδια διάσωσης». Σαφέστατα, λοιπόν, έπεται συνέχεια…
3 Ισχύει η άποψη ότι η χαμηλή διαπραγματευτική δυνατότητα της Κύπρου «βοήθησε» τους Ευρωπαίους να πάρουν πολιτικά πιο άνετα την επονείδιστη αυτή απόφαση;
Πράγματι το επιχείρημα ότι η Κύπρος έχει ένα υπερμοχλευμένο τραπεζικό σύστημα και για τον λόγο αυτό θα έπρεπε να υπάρξει πέραν της διάσωσης και μια επιθετική απομόχλευση δεν στέκει. Σύμφωνα με το σκεπτικό των ηγετών της Ευρωζώνης, στην Κύπρο υπήρχαν 68 δισ. ευρώ καταθέσεις, ενώ το ΑΕΠ της χώρας φτάνει τα 16 δισ. ευρώ. Και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα έπρεπε να συμμετάσχουν στη διάσωση της χώρας οι καταθέτες.
Την ίδια ώρα στην καρδιά της Ευρώπης υπάρχουν κρατίδια και φορολογικοί παράδεισοι, όπως το Λουξεμβούργο και το Λιχτενστάιν, όπου ο τραπεζικός κλάδος αντιπροσωπεύει 24 φορές το ΑΕΠ και όχι 7 φορές, όπως συνέβαινε στην Κύπρο. Επομένως οι ισχυρισμοί των ηγετών της Ευρωζώνης δεν στέκουν και αποδεικνύεται ότι η Κύπρος ήταν ένα εύκολο πειραματόζωο που χρησιμοποιείται για παραδειγματισμό…
4 Ισχύει η άποψη ότι η σκληρή αυτή λύση επιβλήθηκε στους Κύπριους επειδή στο τραπεζικό σύστημα της χώρας ξεπλενόταν «μαύρο» χρήμα, όπως υποστηρίζει η Ευρώπη;
Οι ηγέτες της Ευρωζώνης από το 2012 υποστήριζαν συστηματικά ότι στο νησί ξεπλένεται «μαύρο» χρήμα. Σύμφωνα μάλιστα με τις γερμανικές ειδικές υπηρεσίες, ένα μεγάλο μέρος των ρωσικών καταθέσεων στην Κύπρο προέρχεται από ξέπλυμα χρήματος. Βέβαια το ξέπλυμα στην Κύπρο δεν έχει αποδειχθεί, ενώ στον αντίποδα μεγάλες τράπεζες, όπως η Deutsche Bank και η HSBC, έχουν κατηγορηθεί για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος χωρίς άλλες συνέπειες.
Επίσης, εάν η Ευρωζώνη ήθελε να εντοπίσει ή και να τιμωρήσει το ρωσικό χρήμα, θα μπορούσε να επιβάλει τη φορολογία και το «κούρεμα» στους καταθέτες εκτός Ευρωζώνης, όπως είχαν προτείνει ανώτατα στελέχη της ΕΚΤ. Αντίθετα επελέγη η λύση του συνολικού τιμωρητικού «κουρέματος», που έδειξε και ποιες ήταν οι πραγματικές προθέσεις της.
5 Μετά τις αποφάσεις αυτές το ευρώ και η Ευρωζώνη παραμένουν ο ιδεώδης προορισμός για τις καταθέσεις ανά τον κόσμο, όπως ήταν τα τελευταία χρόνια;
Σαφέστατα όχι. Μέσα σε 10 ημέρες το Eurogroup, προκειμένου να υπηρετήσει τα συμφέροντα της Γερμανίας και του «σκληρού» Βορρά, κατάργησε τις δύο θεμελιώδεις αρχές της λειτουργίας του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Η πρώτη ήταν, όπως είπαμε πιο πάνω, η ασφάλεια των καταθέσεων (που εκφράστηκε έμπρακτα με δύο τρόπους). Και η δεύτερη είναι η ελευθερία διακίνησης κεφαλαίων, που εφαρμόστηκε επίσης στην Κύπρο.
Πρόκειται για τους περιοριστικούς όρους που επιβλήθηκαν (σ.σ.: με την ακρίβεια νομοθετημάτων αραβικής δημοκρατίας… για μερικές μέρες ή εβδομάδες) με το πρόσχημα της αποφυγής μιας άτακτης φυγής κεφαλαίων από τις κυπριακές τράπεζες. Το κακό είναι ότι με τη διαμόρφωση όρων a la carte στους όρους λειτουργίας ενός παγκόσμιου νομίσματος κανένας επενδυτής ή αποταμιευτής δεν μπορεί να νιώθει ασφάλεια. Ιδιαίτερα δε όταν οι κεντρικές αρχές κάνουν… χαρτοπόλεμο και τις θεμελιώδεις αρχές του.
6 Ποια περιθώρια διαμορφώνονται σε ό,τι αφορά τους αποταμιευτές που θέλουν να μετακινήσουν κεφάλαια με στόχο την ασφάλεια των καταθέσεων;
Είναι απολύτως προφανές ότι, μετά την απόφαση για την Κύπρο, κανένας αποταμιευτής δεν μπορεί να νιώθει ασφαλής στην Ευρωζώνη. Ιδιαίτερα εάν κατοικεί στον Νότο ή σε χώρα που μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιο τραπεζικό ή δημοσιονομικό πρόβλημα. Από αυτό μπορεί να εξαιρεθούν οι χώρες των οποίων οι κυβερνήσεις λαμβάνουν τις αποφάσεις.
Σήμερα κανείς δεν πιστεύει ότι θα αντιμετωπίσει πρόβλημα «κουρέματος» εάν μεταφέρει τις καταθέσεις του στη Γερμανία ή το Λουξεμβούργο. Και αυτός είναι μεταξύ άλλων και (όπως έγραφε από την περασμένη εβδομάδα το «Π») ο στόχος των ηγετών του Eurogroup: Να μεταφέρουν το χρήμα του Νότου στις μεγάλες τράπεζες του Βορρά, όπου θα μπορέσουν να το ελέγξουν πλήρως. Όποιος δεν συμμορφώνεται με τον κανόνα αυτόν θα ζει με την απειλή «κουρεμάτων» ή άλλων απειλών για την περιουσία του.
Οι μεσαίοι και μεγάλοι αποταμιευτές των κυπριακών τραπεζών προσεγγίζονται τις τελευταίες ημέρες από γερμανικές τράπεζες, προκειμένου να μεταφέρουν εκεί τις καταθέσεις τους. Εκτός Ευρωζώνης, ασφαλείς προορισμοί για τις αποταμιεύσεις θεωρούνται οι ΗΠΑ (όπου όμως ο έλεγχος των κεφαλαίων είναι εξονυχιστικός και συχνά γίνεται αντικίνητρο) και η Ασία, ιδιαίτερα στις τράπεζες του Χονγκ Κονγκ και της Σανγκάης.
7 Τι σημαίνει η απόφαση για την Ελλάδα και τους Έλληνες αποταμιευτές;
Μετά το κυπριακό «προηγούμενο», και στην Ελλάδα οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ δεν μπορούν να θεωρηθούν «εξασφαλισμένες», δηλαδή εγγυημένες. Επίσημα ισχύει η ασφάλεια των καταθέσεων στο όριο των 100.000 ευρώ, αλλά πάνω από αυτό δεν υπάρχει καμία εξασφάλιση.
Επίσης, και πάλι με βάση το κυπριακό παράδειγμα, θα μπορούσε εύκολα να υπάρξει μια παράκαμψη της εγγύησης των καταθέσεων με την επιβολή μιας (μικρής έστω) έκτακτης εισφοράς που θα μπορούσε να επιβληθεί υπό το πρόσχημα να μην υπάρξει κούρεμα. Δηλαδή το αντίθετο από το κυπριακό μοντέλο.
«Φλερτάρουν» και τις ελληνικές καταθέσεις
8 Θεωρητικά η Ελλάδα, μετά την υπογραφή του μνημονίου, είναι ασφαλής σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις των πολιτών. Ισχύει αυτό ή υπάρχουν πιθανότητες οι ξένοι να επανέλθουν ζητώντας μερίδιο από τις καταθέσεις μας;
Οι ανακοινώσεις στο Eurogroup ότι το «κούρεμα» των κυπριακών λογαριασμών θα χρησιμοποιηθεί για τη διασφάλιση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών έχει προκαλέσει συναγερμό στην Ελλάδα. Θεωρητικά η ελληνική ανακεφαλαιοποίηση έχει εξασφαλισμένα κεφάλαια και θα προχωρήσει κανονικά.
Οι τελευταίες καθυστερήσεις, όμως, έχουν προκαλέσει ανησυχία, ιδιαίτερα υπό το φως των κυπριακών εξελίξεων. Πολλά τραπεζικά στελέχη διερωτώνται «τι θα γίνει» εάν εντοπιστεί ένα κενό στους υπολογισμούς για την ανακεφαλαιοποίηση (ιδιαίτερα μετά την πολύμηνη καθυστέρηση), που θα απαιτήσει πρόσθετα κεφάλαια. Άλλα προβληματικά σημεία που θα μπορούσαν να προκαλέσουν «σκέψεις» στους δανειστές να βάλουν «χέρι» στις ελληνικές καταθέσεις είναι:
● Η αποτυχία των στόχων στα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων, που, όπως έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση, θα επιφέρει αυτομάτως μέτρα.
● Εάν συνυπολογίσει κανείς τη δήλωση Σόιμπλε, ότι δεν θα τα πληρώνουν όλα οι φορολογούμενοι, γίνεται κατανοητό ότι τα τυχόν νέα μέτρα μπορεί να αλλάξουν στόχευση.
● Εάν η Ελλάδα αποτύχει στους στόχους για το νοικοκύρεμα των δημοσιονομικών της μέχρι τον Οκτώβριο θα πρέπει να αναμένεται ένα νέο «κούρεμα» του δημόσιου χρέους. Για το «κούρεμα» αυτό έχουν γίνει πολλές προσεγγίσεις, χωρίς όμως να γίνουν γνωστές λεπτομέρειες. Κάτι που αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά…
9 Έχουν λόγους οι δανειστές να «γλυκοκοιτάζουν» τις καταθέσεις των Ελλήνων ως λύση στα προβλήματα της χώρας, όπως έκαναν στην Κύπρο;
Από το 2009 που η κρίση έφτασε στην Ελλάδα, ο πλούτος της χώρας σε καταθέσεις μειώθηκε από τα σχεδόν 240 δισ. ευρώ στα 150 δισ. ευρώ, με τα 135 δισ. από αυτά να αποτελούν τις καταθέσεις των φυσικών προσώπων. Ένα τμήμα από τα 80 δισ. που «χάθηκαν στην κρίση» είχαν μεταφερθεί στο εξωτερικό, και μερικά από αυτά «κουρεύονται» ήδη στην Κύπρο.
Στην Ελλάδα διατηρούνται περίπου 26 εκατ. καταθετικοί λογαριασμοί (κάθε οικονομικά δραστήριος Έλληνας συνεργάζεται με τέσσερις τράπεζες κατά μέσο όρο), η συντριπτική πλειονότητα των οποίων όμως δεν έχει μεγάλα υπόλοιπα. Έτσι, σε ποσοστό 90% οι ελληνικοί λογαριασμοί παρουσιάζουν υπόλοιπα της τάξης των 2.000 – 4.000 ευρώ. Στον αντίποδα υπάρχουν περί τους 100.000 λογαριασμούς με υπόλοιπα άνω των 100.000 ευρώ.
Οι λογαριασμοί αυτοί θα βρεθούν στο επίκεντρο το επόμενο διάστημα. Εάν οι δανειστές εκτιμήσουν ότι τυχόν νέα φορολογικά μέτρα για όλους τους Έλληνες θα ήταν κοινωνικά άδικα και δεν θα απέδιδαν, θα μπορούσαν να στραφούν με κάποιο έκτακτο μέτρο (κυπριακού τύπου) στις καταθέσεις.
Από την άλλη πλευρά, οι καταθέτες θα προσπαθήσουν με κάθε μέσο να διαφυλάξουν τις αποταμιεύσεις, που πολλές αφορούν τους κόπους μιας ζωής ή και γενεών. Οι επιλογές είναι και για τους δύο προφανείς…
10 Γιατί ένα νέο κύμα φυγής θα είναι καταστροφικό;
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ετοιμάζεται για την επόμενη ημέρα με τρεις συστημικές τράπεζες. Είναι προφανές, και από την περίσταση απορρόφησης των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών, ότι άλλη επιλογή δεν θα υπάρξει.
Στην άλλη πλευρά οι τρεις μεγάλες τράπεζες, στη διαδικασία ενοποίησης του συστήματος, έχουν μαζέψει πολλά περιττά βάρη. Κατά συνέπεια οι καταθέσεις, που αποτελούν το μοναδικό υγιές κομμάτι, είναι πολύτιμες για την επιβίωση και τη μετάβαση στην επόμενη ημέρα. Αντιθέτως, μια νέα φυγή κεφαλαίων θα ανατρέψει την ανακεφαλαιοποίηση με ανυπολόγιστες συνέπειες.
Βολές κατά Βγενόπουλου
Εικόνα διάλυσης και αποσύνθεσης παρουσιάζει το κυπριακό τραπεζικό σύστημα λίγες ώρες πριν από το προγραμματισμένο άνοιγμα των υποκαταστημάτων, καθώς η αναζήτηση των υπευθύνων για το κυπριακό ναυάγιο οδηγεί σε έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ πρώην και νυν υπευθύνων, με τον Ανδρέα Βγενόπουλο να επανέρχεται στο επίκεντρο σχετικά με την υπόθεση της Λαϊκής.
Την Τετάρτη, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, με απόφαση του κεντρικού τραπεζίτη Πανίκου Δημητριάδη (που επικαλέσθηκε σχετική απαίτηση της τρόικας), καθαίρεσε τα μέλη των Δ.Σ. τόσο της Τράπεζας Κύπρου όσο και της Λαϊκής, με το αιτιολογικό ότι θα διευκολυνθεί η διαδικασία της αναδιάρθρωσης. Σημειώνεται ότι τα μέλη του Δ.Σ. της Τράπεζας Κύπρου είχαν παραιτηθεί και την περασμένη Τρίτη, σε μία κίνηση που δεν είχε γίνει δεκτή την ημέρα εκείνη.
Βολές δέχεται και ο ίδιος ο κεντρικός τραπεζίτης, καθώς διατυπώνεται έντονη αμφισβήτηση από όλα τα κόμματα για τους χειρισμούς του το τελευταίο διάστημα. Ο ίδιος ο Δημητριάδης απάντησε λέγοντας ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί και να συμβάλει στην επιδείνωση της κατάστασης της χώρας, σημειώνοντας ενδεικτικά πως «τυγχάνω της εμπιστοσύνης της ΕΚΤ»…
Στο επίκεντρο ωστόσο μπήκε τις τελευταίες ημέρες η υπόθεση των ευθυνών τόσο για την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος όσο και για τη θυσία της Λαϊκής Τράπεζας.
Την Τετάρτη, τα στελέχη της Λαϊκής Αντρέας Φιλίππου, Μάριος Χατζηγιαννάκης και Νίκος Χατζηνικολάου, που ανέλαβαν την ηγεσία της τράπεζας τον περασμένο Ιούνιο, μιλώντας σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών έκαναν λόγο για «τεράστιο σκάνδαλο δισεκατομμυρίων ευρώ, που έφυγαν από την Κύπρο και κατέληξαν στην Ελλάδα». Σύμφωνα με την εφημερίδα «Φιλελεύθερος», τα στελέχη κατήγγειλαν πως, με βάση τα στοιχεία που κατέχουν, «διαπιστώνεται η ανάμειξη στο σκάνδαλο μιας ομάδας ανθρώπων που πέρασε από τη διοίκηση της τράπεζας». Κυπριακοί κύκλοι αναφέρουν ότι με βάση τα στοιχεία αυτά φωτογραφίζεται η διοίκηση Βγενόπουλου την περίοδο της Marfin Popular Bank.
Από την πλευρά του ο Βγενόπουλος κατήγγειλε ότι η Λαϊκή Τράπεζα έκλεισε και διασπάστηκε για να προστατευθούν συμφέροντα πίσω από την Τράπεζα Κύπρου. Υποστήριξε ότι όσο ήταν εκείνος επικεφαλής η τράπεζα ήταν υγιής και έτσι την παρέδωσε, ενώ κατηγόρησε τις επόμενες διοικήσεις ότι διέλυσαν την τράπεζα.
H ασφάλεια για τις καταθέσεις πάει… περίπατο
Μετά την απόφαση για την Κύπρο, υπάρχει ασφάλεια για τις καταθέσεις;
Η πρωτοφανής απόφαση της Ευρωζώνης να χωρίσει τις καταθέσεις σε εξασφαλισμένες (μέχρι 100.000 ευρώ) και μη εξασφαλισμένες (πάνω από αυτό το όριο) γυρίζει σελίδα στην παγκόσμια οικονομική και τραπεζική ιστορία. Το ποσό των 100.000 ευρώ, λοιπόν, φαίνεται να οριοθετεί τι είναι ασφαλές και τι όχι.
Ίσως όμως ακόμη και αυτό να μην ισχύει, αφού, λίγες ημέρες πριν από την απόφαση για το «κούρεμα» στις «μη εξασφαλισμένες» καταθέσεις στην Κύπρο, το Eurogroup είχε αποφασίσει να καταλύσει και την ίδια την εξασφάλιση των «ασφαλισμένων» καταθέσεων με την πρώτη πρόταση που είχε υποβάλει, για επιβολή έκτακτης εισφοράς σε όλες τις καταθέσεις, ακόμη και κάτω από τα 100.000 ευρώ.
Και βέβαια πλέον τίποτε δεν μπορεί να αποκλείσει ότι μια αντίστοιχη απόφαση δεν μπορεί είτε να επανέλθει για την Κύπρο είτε να δρομολογηθεί για κάποια άλλη χώρα… Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, πολλοί οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν τις τελευταίες ώρες ότι οι καταθέσεις σε ευρώ από σήμερα δεν είναι η πιο ασφαλής και εγγυημένη τοποθέτηση, αλλά μια επένδυση υψηλού ρίσκου.
Σε κίνδυνο οποιαδήποτε περιουσία άνω των 300.000 ευρώ
Πώς μπορούν να προστατευτούν οι καταθέτες;
Η πιο κλασική μέθοδος διασποράς κινδύνου είναι το «σπάσιμο» των μεγάλων λογαριασμών σε μικρότερους, ώστε να βρίσκονται κάτω από το όριο των 100.000 ευρώ και η κατάθεση να εμπίπτει στις εξασφαλισμένες. Ωστόσο και αυτό το σύστημα, που ακολουθήθηκε κατά κόρον τα τελευταία χρόνια, έχει τα ασθενή σημεία του. Μέχρι τώρα ένας καταθέτης με περιουσία 500.000 ευρώ «έσπαζε» την κατάθεση σε 5-6 κομμάτια, ώστε κάθε λογαριασμός να εμφανίζει υπόλοιπα κάτω των 100.000.
Η λεπτομέρεια είναι ότι το όριο ισχύει για 100.000 ευρώ ανά τραπεζικό ίδρυμα. Και, όπως όλοι γνωρίζουν, σύντομα τα (εξασφαλισμένα) τραπεζικά συστήματα θα είναι τρία. Κάτι που σημαίνει ότι οποιαδήποτε περιουσία άνω των 300.00 ευρώ θα βρίσκεται εν δυνάμει σε κίνδυνο. Και βέβαια όλα αυτά τα αντίμετρα δεν θα έχουν κανένα αποτέλεσμα σε περίπτωση επιβολής μιας έκτακτης εισφοράς.
Αρνητικά τα δεδομένα για να αποφευχθούν εξελίξεις κυπριακού τύπου
Πώς πρέπει να κινηθούν η κυβέρνηση και το τραπεζικό σύστημα για να αποφύγουν τυχόν εξελίξεις κυπριακού τύπου;
Τα δεδομένα είναι ιδιαίτερα αρνητικά. Τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες οι κυπριακές τράπεζες θα αντιμετωπίσουν σε κάθε περίπτωση μια φυγή κεφαλαίων. Ο φόβος των αποταμιευτών δεν είναι τόσο το ενδεχόμενο ενός νέου «κουρέματος» ή εισφοράς (αυτό θα κριθεί αρκετούς μήνες αργότερα) όσο η αδυναμία της κυπριακής κυβέρνησης να προστατεύσει έστω και στο ελάχιστο τόσο τους πολίτες της όσο και τους πελάτες των τραπεζών της.
Ακόμη περισσότερο εντείνει τις ανησυχίες το ότι οι κινήσεις της συνοδεύθηκαν από ιδιοτελή κριτήρια και ελατήρια στη διαχείριση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος.
Στην ελληνική «όχθη» οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει αντίστοιχα να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή για να κρατήσουν στην Ελλάδα τις καταθέσεις Ελλήνων και ξένων και να αποφύγουν ένα νέο κύμα φυγής που θα προκληθεί από τη γενικευμένη ανησυχία που προκάλεσε η κυπριακή εξέλιξη. Μπορεί στο προσκήνιο η προσοχή να είναι στραμμένη στην Κύπρο, αλλά στην Ελλάδα, για τους λόγους που εξηγήθηκαν πιο πριν, οι αποταμιευτές εξετάζουν ήδη όλα τα ενδεχόμενα. Συνεπώς απαιτούνται αξιόπιστες εγγυήσεις…
το Ποντίκι